„Projekt ustawy, która spowoduje przekształcenie użytkowania wieczystego we własność, może wejść w życie z początkiem jesieni tego roku. Dzięki tej ustawie Polacy staną się faktycznymi właścicielami gruntów” – powiedział PAP wiceminister infrastruktury i budownictwa Kazimierz Smoliński.
„Z przekształcenia może skorzystać, w świetle naszych ostatnich wyliczeń, nawet 1,7 mln użytkowników wieczystych” – przyznał Kazimierz Smoliński. „Projekt ustawy dotyczy gruntów m.in. pod budownictwem wielorodzinnym, pod domami jednorodzinnymi, lokalami użytkowymi, a także pod lokalami usługowymi, które znajdują się w budynkach, gdzie są lokale mieszkalne” – dodał wiceminister.
Projekt będzie 22 czerwca 2017 r. rozpatrywany przez Stały Komitet Rady Ministrów, a następnie Komisję Prawniczą i przez Radę Ministrów. Po zaakceptowaniu przez rząd trafi do Sejmu.
Wiceminister zwrócił uwagę, że w stosunku do przedstawionego w ubiegłym roku pierwszego projektu, aktualna wersja jest korzystniejsza dla użytkowników wieczystych. Jak wyjaśnił Kazimierz Smoliński, „pierwotnie opracowany projekt, dotyczący przekształcenia udziałów w użytkowaniu wieczystym, był przedłożony Stałemu Komitetowi Rady Ministrów już w listopadzie ubiegłego roku”. „Jednak wobec zalecenia, aby objąć przekształceniem wszystkie grunty zabudowane na cele mieszkaniowe, przeprowadzone zostały dodatkowe uzgodnienia międzyresortowe w celu rozszerzenia przekształcenia również na grunty zabudowane domami jednorodzinnymi” – wskazał.
Jak przyznał wiceminister, „w konsekwencji powstał nowy projekt, obejmujący zakresem wszystkie grunty oddane w użytkowanie wieczyste, zabudowane na cele mieszkaniowe, położone na terenie całego kraju, w tym na tzw. Ziemiach Odzyskanych. Warunkiem jest jedynie zabudowa zaspokajająca potrzeby mieszkaniowe użytkownika wieczystego oraz uregulowany stan prawny gruntu, który pozwala na oddanie tego gruntu w użytkowanie wieczyste”.
„Ustawa będzie miała powszechniejsze zastosowanie – dotyczy gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe, ale także gruntów, na których są lokale użytkowe, jako pomieszczenia przynależne do lokali mieszkalnych, na przykład garaże” – powiedział wiceszef MIB.
Jak wyjaśnił, do projektu ustawy wprowadzono przepis przewidujący przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych garażami oraz gruntów, na których urządzono miejsca postojowe. „Jednak samorządy terytorialne, na które oddziaływać będzie projektowana ustawa, opiniując projekt w ramach Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, zakwestionowały powyższy przepis” – tłumaczył wiceminister.
Problemem – tłumaczył – była tymczasowość lokalizacji wielu garaży, a nawet samowolne urządzanie garaży na terenach nieprzeznaczonych do tego rodzaju inwestycji. „W projekcie pozostała możliwość przekształcenia jedynie garaży przynależnych do lokali mieszkalnych” – zaznaczył Kazimierz Smoliński.
Przekształcenie obejmie także dużą część tzw. hal garażowych, zlokalizowanych pod budynkami mieszkalnymi wielorodzinnymi (często w praktyce są one traktowane jako lokale użytkowe). „Jeżeli takiemu lokalowi przysługuje udział w użytkowaniu wieczystym gruntu, na którym posadowiony jest budynek, będzie on podlegał przekształceniu” – wyjaśnił wiceminister.
Projekt ustawy obejmuje także lokale usługowe. „Zgodnie z zasadą prawa cywilnego, dotyczącą jednorodnych praw do gruntu, przekształceniem muszą zostać objęte wszystkie udziały, także te związane z lokalami usługowymi” – zaznaczył wiceminister.
Smoliński podkreślił: „Od początku chcieliśmy jak najszybszego przekształcenia użytkowania wieczystego we własność”. „Musieliśmy jednak wyjaśnić z samorządami ich wątpliwości dotyczące naszych propozycji” – dodał.
Jak mówił, obecnie projekt ma pozytywną rekomendację Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego i wkrótce zostanie przyjęty przez rząd. „Pierwszym terminem, w którym może wejść w życie, uwzględniając kalendarz posiedzeń Sejmu, jest 1 października 2017 r.” – powiedział Smoliński.
Projekt zakłada, że Polacy, którzy są wieczystymi użytkownikami gruntów, staną się z określonym w ustawie dniem ich właścicielami. Za ziemię zapłacą opłatę przekształceniową w wysokości 20 rocznych opłat za użytkowanie wieczyste, która może być rozłożona na 20 lat. Po tym czasie nie będą już musieli wnosić opłat. Zgodnie z projektem będzie można spłacić całość w jednej racie, a wtedy właściciel dostanie od Skarbu Państwa 50 proc. ulgi. Jednak ulga dotyczy jedynie ziemi Skarbu Państwa, gminy za własne grunty będą mogły ją zastosować, ale będzie to leżeć w ich gestii. Ulga nie dotyczy lokali usługowych. Podstawą naliczenia opłat przekształceniowych będzie opłata za użytkowanie wieczyste obowiązująca w dniu 1 stycznia 2017 r. Mariusz Polit.