„My tutaj dyskutujemy o podstawowych wartościach. (…) Ochrony godności ludzkiej i praw człowieka nie da się przehandlować za słupki poparcia w sondażach” – mówił szef Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia”, które jest jednym z organizatorów Kongresu. „Jeśli będziemy wiedzieli, że tymi wartościami nie da się handlować, że pewne wartości są bezdyskusyjne, to osiągniemy wszyscy sukces” – dodał.
Markiewicz podkreślał, że sobotni kongres nie jest spotkaniem politycznym. „Na tym polega odpowiedzialne zachowanie, na tym polega współdziałanie władz. Pozostawiamy politykę politykom, jednocześnie apelujemy, by wymierzanie sprawiedliwości pozostawić niezależnym sądom” – powiedział.
Prezes Iustitii podkreślał, że prawnicy czy sędziowie nie powinni milczeć w obawie o narażenie się na zarzuty polityków. „My mamy obowiązek zabierać głos, by chronić najważniejsze wartości konstytucyjne. Nikt z tego obowiązku nie może nas zwolnić” – powiedział.
Prezes Naczelnej Rady Adwokackiej Jacek Trela mówił otwierając Kongres, że sędziowie, adwokaci i radcowie prawni są gotowi do wspólnego działania na rzecz reformowania polskiego wymiaru sprawiedliwości. „Widzimy pracę sadów oczyma naszych klientów – obywateli (…), bo sądy mają być dla obywateli, nie odwrotnie” – podkreślał.
Podkreślił, że katowickie spotkanie jest po to, by podjąć debatę w jaki sposób usunąć mankamenty z pracy wymiaru sprawiedliwości. „Tak żeby wymiar sprawiedliwości, sądy polskie działały sprawnie, żeby wyroki w sprawach zapadały w rozsądnym czasie, bo przecież to jest istota prawa, które służy każdemu obywatelowi” – mówił.
„Wierzymy, że wyjedziemy też stąd z takim przekonaniem, że nie trzeba, a nawet nie wolno podejmować działań politycznych wokół wymiaru sprawiedliwości. Są one bowiem antyobywatelskie i szkodzą reformie wymiaru sprawiedliwości” – ocenił. „Takie działania polityczne naruszają odrębność sądów od innych władz, naruszają konstytucyjna zasadę trójpodziału władzy” – dodał.
Trela apelował do mediów, by nie prowadziły narracji mającej przekonać opinię publiczną, że złe przykłady w środowisku prawniczym rozlewają się na cały wymiar sprawiedliwości i nie burzyły autorytetu sadów. „W tak młodej demokracji, jaką jest Polska bardzo trudno będzie później ten autorytet odbudować, a zburzenie tego autorytetu będzie prowadzić do anarchizacji życia publicznego” – mówił. „Poszkodowanymi z tego powodu będziemy my wszyscy i ja jako prezes naczelnej rady adwokackiej mówię stanowczo nie” – dodał.
W imieniu radców prawnych, prezes Krajowej Rady Radców Prawnych Maciej Bobrowicz zapewnił, że tak jak na sali sądowej sędzia, adwokat, prokuratorzy, komornicy, notariusze, przedstawiciele samorządu i organizacji obywatelskich są po różnych stronach, tak na kongresie są razem. „Jesteśmy wspólnie po jednej stronie – stronie sprawiedliwości” – podkreślił.
„Jesteśmy tu dzisiaj w Katowicach, ponieważ w konstytucji zapisano, że każdy ma prawo do niezależnego sądu (…) i w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, uchwalonej przez ONZ stwierdzono, że każdy ma prawo do niezależnego sądu. A gdzie jest ten niezależny sąd. On jest tu – na tej sali” – mówił prezes.
„To sędziowie, radcy prawni i adwokaci, to dzisiaj my jesteśmy strażnikami tych prawd i sprawiedliwości” – dodał. „Jesteśmy za niezależnym sądem, jesteśmy za prawami obywatelskimi, jesteśmy za państwem prawa, które chroni obywateli” – zaznaczył.
„Chcemy powołać społeczną komisję kodyfikacyjną” – zapowiedział.